در مراسم خواستگاری، علاوه‌بر دختر و پسر، (که شرح آن به تفصیل در شماره‌های قبل گذشت) خانوادۀ عروس و داماد هم، یکدیگر را ملاقات می‌کنند و نوع برخورد و گفتگوی آنان با خانواده طرف مقابل مهم و تعیین‌کننده است، به این معنا که قسمتی از شناختی که به دنبالش هستیم، در گفتگوی بین خانواده‌ها به دست می‌آید، البته مشروط بر این که صحبت‌های آنها مربوط به ازدواج فرزندانشان باشد. (چراکه گاهی ممکن است در مورد هر چیزی صحبت و گفتگو شکل بگیرد به جز مسالۀ مهم ازدواج فرزندان!)
بنابراین در این مرحله از خواستگاری که دختر و پسر برای گفتگو به اتاق دیگری می‌روند، فرصت مناسبی است تا خانواده‌ها نیز با همدیگر آشنا شوند. یکی از کارهای مهمی که باید توسط خانواده داماد انجام شود، باز کردن سر صحبت در خصوص بحث ازدواج است. جملات خواستگاری، باید با دقت بیان شود، پس سعی کنید بعد از خوش‌آمدگویی که از سوی خانواده عروس با آن روبه‌رو شدید، بحث را توسط یکی از بزرگ‌ترهایی که به همراه دارید، آغاز کنید. معمولا، خانواده عروس با حجب و حیا، هیچ صحبتی در این‌خصوص نخواهند کرد. این شمایید که باید درخصوص ازدواج صحبت کنید و در ابتدا، خانواده خودتان را معرفی کنید و آقا پسرتان را بدون بزرگنمایی به خانواده عروس معرفی کنید. معمولا بعد از این صحبت‌ها، باید از خانواده عروس درخواست کنید که صحبت را ادامه دهند و درخصوص خانواده توضیحاتی ارائه کنند.
در ادامه خانواده‌ها می‌توانند از ساختار خانواده، آداب و رسوم، میزان پایبندی به اعتقادات مذهبی و... صحبت کنند تا بتوانند با تفاوت‌های فرهنگی، اجتماعی، خانوادگی و... یکدیگر آشنا شوند.
نکته: بخش مهمی از آشنایی با یکدیگر در خلال مطرح کردن رسومات و نوع پرداختن به آنها به دست می‌آید.
مساله مهمی که باید به آن توجه کرد این است که خانواده دختر و پسر در مورد خصوصیات اخلاقی و رفتاری دختر و پسرشان اطلاعات لازم را به یکدیگر بدهند، خانواده پسر، دلیل و نحوه انتخابشان را بازگو کنند و نحوه عملی کردن وعده‌هایی که داده می‌شود چه ازطرف دختر و خانواده‌اش و چه از طرف پسر و خانواده‌اش سؤال و مورد بررسی قرار گیرد. البته باید به این نکته توجه کنید که پرسیدن سوالات متعدد پیشنهاد نمی‌شود، ضمن اینکه سعی کنید، درخصوص هر موضوعی که کنجکاو به کسب اطلاعات هستید، حتماً سوالتان را به صورت درخواستی و در کمال ادب و احترام مطرح کنید و از جملات امری استفاده نکنید. باید توجه داشته باشید که صحبت کردن خانواده‌ها «گفتگومحور» است یعنی صحبت‌ها حول محور موضوعاتی است که برایمان مهم است خانواده طرف مقابل از ما بدانند یا موضوعاتی که مهم است از خانواده طرف مقابل بدانیم. بنابراین واضح است که باید در این جلسات از گفتگوهایی مثل وضعیت سیاسی- اقتصادی جامعه، گرانی، وقوع یک رویداد، آب و هوا و... که هیچ شناختی به طرف مقابل نمی‌دهد اجتناب کرد. البته طرح این موضوعات برای آغاز گفتگو واختصاص دادن یک زمان کوتاه به آن، خوب است اما اینکه محور گفتگوهای طرفین باشد هیچ کمکی به ما نخواهد کرد.
سوالاتی که می‌توان با آن سر صحبت را باز کرد می‌تواند از تعداد فرزندان و سن آنها، میزان و کمیت و کیفیت رفت و آمد‌ها، نوع مسافرت‌ها، فرهنگ اقتصادی خانواده‌ها، نوع برگزاری مراسم‌های خانوادگی مثل عروسی‌ها و... باشد البته با توجه به همان نکته‌ای که دربارۀ «گفتگومحوری» بیان شد.
مثال؛ اگر خانواده دختر و پسر می‌خواهند بدانند طرف مقابل چقدر اهل رفت و آمد است از خودشان شروع کنند؛ رفت و آمد با خانواده پدری به این صورت و با خانواده پدری در این حد است، چند بار هم به مسافرت رفته‌ایم، عروسی فرزند اولمان چگونه برگزار شد و... یعنی در این صحبت‌ها آنچه برای خانواده مهم است در قالب خاطره، مثال و طرح مصداق عینی مطرح می‌شود تا خانواده طرف مقابل نیز حول این محور و جهت ادامه دهد.
به این نکته هم توجه کنید که معمولا در اولین جلسه خواستگاری، سوال مستقیمی درخصوص ازدواج دختر و پسر پرسیده نمی‌شود. بلکه شناخت اولیه‌ای به‌صورت غیرمستقیم ایجاد می‌شود. یادتان باشد که خانواده‌ها در این جلسه، تصمیم می‌گیرند که برای جلسه دوم خواستگاری برنامه‌ریزی کنند، یا خیر. یکی از نکاتی که درباره شب خواستگاری باید بدانید، روانشناسی خواستگاری است. نوع برخورد، میزان صمیمیت و زبان بدن افراد، اطلاعات خوبی درخصوص آنها به شما می‌دهد. فن بیان در خواستگاری نیز نکته‌ای کلیدی است که تعیین کننده نتیجه آن است.
در پایان جلسه اول خواستگاری، جلسه بعد را هماهنگ کنید
در پایان جلسه اول، باید درخصوص «نحوه خبر گرفتن» از نتیجه جلسه خواستگاری به برگزاری جلسه دوم خواستگاری صحبت کنید. بسیاری از خانواده‌ها، بعد از چنین جلسه‌ای ازطریق تماس تلفنی، تمایل یا عدم تمایل‌شان به برگزاری جلسه دوم خواستگاری عنوان می‌کنند. بعضی از خانواده‌ها نیز، طی تماس تلفنی، برای بازدید پس دادن در منزل داماد، برنامه‌ریزی می‌کنند. تفاوت‌های این‌چنینی در رسم و رسومات، به خانواده‌ها مربوط می‌شود. اگر چنین رسم و رسوماتی دارید، حتماً درخصوص آن با خانواده طرف مقابل صحبت کننید و البته مشخص کنید چگونه خانواده عروس را از این مهم مطلع خواهید کرد.
نکات مهم برا خانواده ها در جلسه اول خواستگاری
سعی کنید با احترام و صمیمانه، اقدام به برقراری ارتباط کنید. اصلاً لحن تند، طلبکارانه و کنایه‌آمیز نداشته باشید. برای معرفی خود و خانواده‌تان، به هیچ وجه بزرگنمایی نکنید و با نگاه از بالا به پایین معرفی را ادامه ندهید. یادتان باشد، نحوه صحبت کردن شما شخصیت خانوادگی‌تان را عیان می‌کند و سرنوشت ازدواج دو نفر تا حدودی، به رفتارهای خانواده بستگی دارد. پس سعی کنید، نسبت به نگاه‌ها، صحبت‌ها و رفتار کلی‌تان، دقت کافی داشته باشید و به دور از سخت‌گیری یا اطمینان کورکورانه، جلسات را پیش ببرید.
وظایف خانواده داماد در دومین جلسه خواستگاری
معمولا در جلسه دوم خواستگاری، خانواده داماد صحبت‌های جدی‌تری درخصوص ازدواج پیش می‌کشند و سوالات این جلسه معمولا در خصوص گذشته داماد، حال حاضر و آینده اوست. درواقع، داماد در جلسه دوم خواستگاری باید با اجازه از بزرگ‌ترها و به دعوت یکی از افراد بزرگ‌تر خانواده، اقدام به ارائه توضیحاتی درخصوص برنامه‌های آینده، شغل و موارد این‌چنینی داشته باشد. در همین شرایط، ممکن است سوالاتی در ذهن خانواده دختر ایجاد شود که بهتر است پرسیده شود. در چنین شرایطی، پاسخگویی داماد با آرامش، متانت و صداقت، مهم‌ترین بخش ماجرا است.
نکته؛ سوال درخصوص درآمد آقای داماد، محل زندگی آینده آنها و خط قرمزها و موضوعات مهمی که باید تکلیف آنها در همین جلسات مشخص شود، موضوع اصلی بحث خواستگاری است.